KERSTGROET VANUIT ZUID SOEDAN

Het is Zaterdag ochtend 24 December, vanavond kerstavond en morgen kerst. Ik ben nu alweer 5 weken in Zuid Soedan. In Juba zijn we met een nieuw team en dat betekent vooral investeren, een goede basis neerzetten, relaties opbouwen, collega country directors ontmoeten, gesprekken met donoren en overheden, het systeem van de humanitaire hulp ontdekken, wie is wie, doet wat, en hoe is alles aan elkaar gelinkt.

Een van de prioriteiten is veiligheid, iets waar ik me als medisch coordinator niet zo intensief mee bezig hield. Maar nu ben ik verantoordelijk voor de veiligheid. Veiligheid is een breder begrip dan ik me eerst bewust was, veiligheid van mensen, veiligheid tijdens vervoer, veiligheid van projecten, veiligheid van gebouwen, financiele veiligheid etc. Met behulp van een expert werk ik aan een veiligheids analyse en plannen.
Het is momenteel rustig in Zuid Soedan, rustig betekent status quo en dat het niet in het Nederlandse nieuws is. Maar er zijn regelmatig confrontaties tussen vechtende partijen, economie is in een dieptepunt, en mensen hebben honger.

Inmiddels hebben we diverse voorstellen geschreven voor donoren. In 2017 willen we doorgaan met onze kliniek, waar de patienten aantallen alleen maar toenemen. Gisteren heb ik net een contract getekend met een aannemer voor het uitbreiden van de kliniek. Het worden gebouwen met lage kosten, een muur van 1 meter hoog, er boven palen met platic, en een golfplaten dak. Binnen twee maanden moet het af zijn.
Onze voedingsposten gaan we uitbreiden van 4 posten naar 11 voedingsposten.  Met de uitbreiding van het progamma, gaan we ons internationale team uitbreiden met een 'nutrition program manager'.

We zijn een onderzoek aan het plannen om de diepere oorzaken van ondervoeding te onderzoeken. De omgeving waar wij werken is rustig en stabiel, maar ondanks dat is de honger en ondervoeding extreem. Afhankelijk van het resultaat willen we ons programma uitbreiden met activiteiten in voedsel zekerheid.

Na 5 intensieve weken is het ineens kerst. Hoe ga ik dat vieren? Gisteravond hebben we lootjes getrokken, dus vandaag mag ik iets kopen voor een collega van mij, daar moet ik mijn gedachten nog over laten gaan. We hebben 3 slingers opgehangen en mijn sfeerverlichting, de kerstlichtjes, voor 2 euro bij de action hangt in onze algemene ruimte. Nu nog even op zoek naar kaarsjes.

Vandaag zijn we uitgenodigd bij een collega organisatie, waar we met zn allen gaan lunchen, met de ingestelde avondklok zijn we voor zeven uur weer thuis.
Morgen kookt onze aziatische collega en bak ik cake. Hoe ik dat ga doen weet ik nog niet, ik heb niet de spullen die ik in Nederland heb, en ik ben niet echt een creatieve kok.
Maandag regelt een collega geit voor de barbeque.
Maandag start ook gewoon het werk. Omdat alles en iedereen op vakantie is, geeft het even tijd om door te werken zonder teveel externe afspraken.

Ik wens iedereen vanuit Zuid Soedan fijne dagen, met hieronder mijn wens voor 2017.

Miracles

For 2017

Let's create miracles,

Believe in our dreams,

Dreams that come from a loving heart,

Spread love,

Believe in each other,

Trust ourselves,

Put our ideas into actions,

Let our dreams become reality,

Lest our miracles help create a better world for all,

I wish everyone a beautifull 2017

TERUG NAAR ZUID SOEDAN

Soms vraag ik me af: waar ga ik heen, waar ga ik naar toe? Ga ik linksaf of rechtsaf, rechtdoor of draai ik om en ga terug? Soms plan ik mijn weg, en soms neem ik ter plekke een ander besluit. Ik kom van alles tegen op mijn pad, obstakels en kansen. Soms valt er niets te plannen en reageer ik op de kansen of de obstakels die zich voor doen. Soms sta ik een poosje stil, denk na en reflecteer, neem een besluit, welke vervolgens de weg opent naar een nieuw onbekend pad, waarin ik niet weet wat ik tegen kom en wat mijn volgende stappen zullen zijn. Een pad vol mooie en minder mooie verrassingen. Het belangrijkste is echter dat bij de keuzes die ik maak mijn hart volg. Eén keer een bepaalde weg ingeslagen, rol ik van het één in het ander.

Ruim een jaar geleden ging ik naar Zuid Soedan, als medisch coördinator. Zuid Soedan, het meest armoedige land waar ik ooit geweest ben, waar honger is, waar kinderen ernstig ondervoed zijn, waar gevochten wordt en waar mensen vluchten.

Het is een moeilijk en complex land om in te werken, gezien de politieke situatie, de economische situatie, de veiligheid en de vele verschillende belangen.

Maar ook een land waarin ik mooie mensen ontmoet, mensen die veel hebben meegemaakt en die graag hun land willen helpen opbouwen.

Eind September eindigde mijn contract als medisch coördinator en besloot ik even pauze te houden. Een tijd om bij te komen, uit te rusten en iedereen weer te zien. Het was ook een tijd om me voor te bereiden op de volgende stap.

Toen de positie vrij kwam Head of Mision in Zuid Soedan, solliciteerde ik spontaan op deze positie en ging door de sollicitatie procedure.

Ik kan het zelf bijna niet geloven, maar morgen is het zover. Ik ga eerst een week naar Parijs voor de nodige voorbereidingen en reis daarna door naar Juba. Zelfde land, zelfde organisatie, m’n zelfde kamer waarschijnlijk, maar in een andere rol, als Head of Mission.

Ja,… en waarom ga ik weer naar Zuid Soedan?

Ik hou van mijn werk, de variatie, de hectiek, maar vooral het feit dat ik een bijdrage kan leveren aan een betere wereld, alhoewel dat soms een druppel op een gloeiende plaat lijkt.

Het zou mooi zijn als er een wereld zonder armoede was, waar toegang is tot basis benodigdheden, zonder onrecht, een wereld waar vrede heerst, waar mensen elkaar respecteren en om elkaar geven, vrij zijn in hun keuzes, en gelukkig kunnen zijn.

Ik zou willen dat ieder kind, waar ook ter wereld, buiten kan spelen, de wereld om hem heen kan ontdekken, en zich kan verwonderen over de mooie dingen in het leven. Daarvoor heeft het kind eten nodig, een dak boven zijn hoofd, een veilige plek om te spelen en liefde.

De wereld is helaas niet overal zo, maar ik kan in ieder geval een kleine bijdrage leveren. Ieder ondervoed kind die we behandelen is er één, iedere veilige bevalling is er één, iedere patiënt die we behandelen is er één, iedere medewerker die we trainen is er één.

Ik ga er weer voor, in een andere positie, waar andere nieuwe uitdagingen op me wachten en wat ook spannend is.
Ik ga proberen de weblog weer bij te houden, om een beetje een beeld te geven hoe het wonen, werken en leven daar is.

MALARIA, EEN ERNSTIGE ZIEKTE

Abuk is een jonge moeder met 5 kinderen, in de leeftijd variërend van 4 maanden tot 8 jaar. Deng Bol haar zoontje van 3 jaar is ziek sinds vanmorgen. Hij heeft over gegeven, hij huilt en heeft koorts. Het regen seizoen is aangebroken, dus Abuk vermoedt dat het malaria is. Abuk gaat met Deng Bol naar de lokale gezondheidspost in het dorp. De gezondheidspost is in een lemen hut, net als haar eigen hut. Er werkt een oude man, die ooit een 9 maanden training heeft gehad als Community Health Worker. Hij werkt als vrijwilliger, want de overheid heeft hem al maanden niet betaalt. Hij bekijkt Deng Bol en stelt vast dat hij koorts heeft en inderdaad ziek is. Hij heeft geen test om vast te stellen dat haar zoontje malaria heeft, en ook geen medicijnen om haar zoontje te behandelen. Dus hij vertelt Abuk: “Ik denk dat het malaria is, maar ik heb geen medicijnen”. De oude man schrijft de naam van Deng Bol in een groot registratieboek, met de diagnose malaria. Hij geeft iedere week door aan de overheid hoeveel patiënten hij heeft gezien, met welke diagnose.

Abuk is erg bezorgd om Deng Bol en vraagt zich af wat ze nu zal doen. Deng Bol lijkt alleen maar zieker te worden, hij eet niet, hij drinkt niet en slaapt alleen maar. Terug thuis gekomen, overlegt ze met de andere vrouwen. Deze vertellen haar dat in de kliniek 8 kilometer verderop, er ook geen medicatie is. Abuk besluit naar een kliniek te gaan, die 7 uur lopen is vanaf haar dorp. Ze neemt het jongste kind van 4 maanden ook mee want die geeft ze borstvoeding. Haar dochtertje van 8 jaar gaat ook mee, want die kan haar jongste kind dragen. De andere kinderen laat je achter bij de andere vrouwen.

De wandeltocht is lang en zwaar met de drie kinderen, en Abuk maakt zich ernstige zorgen. ’s Avonds, als het al donker geworden is komt ze aan in de kliniek. De polikliniek is gesloten. Voor de poorten zijn mensen aan het koken, ook zij hebben een lange tocht erop zitten, en blijven slapen voor de poorten van de kliniek, in de hoop morgenochtend aan de beurt te zijn. Deng Bol reageert inmiddels helemaal niet meer en heeft stuiptrekkingen.

Abuk meldt zich bij de poort van de kliniek, gelukkig wordt ze meteen binnen gelaten. Er wordt meteen naar haar zoontje gekeken, en Abuk is blij dat er nu van alles gebeurt. Haar zoontje krijgt een infuus en medicijnen tegen de stuiptrekkingen en de malaria. De stuiptrekkingen stoppen en enigszins gerustgesteld probeert ze te slapen op het bed in de kliniek samen met haar drie kinderen. De volgende ochtend vroeg, kijkt Deng Bol haar aan en zegt dat hij dorst heeft. Abuk’s hart maakt een sprongetje van geluk. Nog een dag later wordt Deng Bol ontslagen, hij is weer helemaal de oude.

Sinds juli is de regentijd begonnen, dat betekent ook dat het malaria seizoen is aangebroken. In vele Afrikaanse landen is het net zo normaal om malaria te krijgen, als in Nederland een verkoudheid, ook in Zuid Soedan. Een volwassene die hoofdpijn, spierpijn en misschien wat koorts heeft, die laat zich testen op malaria. Is de test malaria positief, dan krijgt hij medicatie, en sommige zijn tijdens de behandeling al weer aan het werk.

Voor kinderen is malaria een hele ernstige ziekte, omdat zij nog onvoldoende weerstand hebben opgebouwd tegen de malaria parasiet. De kans op overlijden is groot, vooral als er niet meteen een behandeling voor handen is.

Malaria wordt overgebracht door muggen, en het beste is om muggenbeten te voorkomen.

In onze kliniek en in de dorpen geven wij voorlichting over het slapen onder mosquito netten oftewel klamboes. Het zijn de vrouwtjes muggen die bijten, want ze hebben bloed nodig om zich voort te planten. Maar helaas beginnen de hongerige vrouwtjes muggen al te bijten voordat het tijd is te gaan slapen onder de klamboe. Zodra het begint te schemeren worden de dames actief.

Een ander advies is om bedekkende kleding te dragen. Nu is er geen enkel kind in Afrika dat van top tot teen bedekt is met kleding. Uit eigen ervaring weet ik dat de hongerige vrouwtjes dwars door de kleding heen prikken. Misschien dat goede dikke kleding of meerdere lagen beter beschermt, maar daar is het echt te warm voor.

De beste bescherming is van s’ avonds vijf uur te de volgende morgen zeven uur onder de klamboe te blijven, en vooral niet even naar het toilet te gaan.

Desalniettemin, hoe vaker een mens gebeten wordt, hoer groter de kans op malaria, dus toch goed om alle beschermingsmaatregelen in acht te nemen.

Zodra er verschijnselen zijn van koorts of andere klachten is het belangrijk, meteen vast te stellen of het malaria is, en het meteen te behandelen.

Helaas is bovenstaande verhaal van Abuk en haart zoontje de realiteit. Vele gezondheidsposten hebben geen personeel of geen behandeling, en mensen moeten heel ver lopen voor een behandeling. In onze kliniek, zien we patiënten die overal vandaan komen en kunnen we het aantal patiënten nauwelijks aan. De lokale bevolking is echter blij met de kliniek, omdat ze daar altijd worden behandeld en in principe weer beter worden.

RUST PAUZE

Er is weer een jaar voorbij, een jaar van hard werken en een jaar vol ervaringen.

Zuid Soedan is een erg intensief land om te werken. Er is vrijheidsbeperking, om onze veiligheid te waarborgen, ik leef 24 uur met de collega’s op een kleine ommuurde terrein in Juba, de politieke situatie werkt niet altijd mee, de economie stort in, er waren gevechten in Juba in Juli, we moesten evacueren, en gingen even later weer terug om het gewone leven weer op te pakken. Zo heel gewoon is dat leven niet. De avondklok werd vervroegd naar zeven uur, in de winkels was weinig te krijgen en alles was schreeuwend duur.

Ondertussen is de nood in het land hoog. Er is armoede en honger. 1 op de 3 kinderen is acuut ondervoed.

Vele gezondheidsposten functioneren niet, hebben geen personeel en /of geen medicijnen. Patiënten gaan op zoek naar een kliniek die wel functioneert en komen bij onze kliniek terecht. Iedereen kent de kliniek in de wijde omgeving en patiënten komen van ver. Er zijn patiënten die een hele dag lopen om onze kliniek te bereiken, ze koken voor de poort, slapen er s ’nachts, en hopen de volgende dag geholpen te worden.

In Augustus zagen we meer dan 12000 patiënten op de polikliniek, dan hebben we de afdeling verloskunde nog niet mee geteld. Ons lokaal personeel werkt kei hard, vooral nu in het malaria seizoen.

We hebben 4 posten in verschillende dorpen, waar we ondervoede kinderen en ondervoede zwangeren behandelen. Ondertussen zijn we de mogelijkheden aan het onderzoeken nog meer voedingsposten te openen. Momenteel oriënteren we ons om stappen te zetten in voedselzekerheid, met als doel ondervoeding te voorkomen.

Ik hou van mijn werk, de gevarieerdheid, en ik weet waar ik het voor doe, maar het is ook intensief en vermoeiend.

Ik besloot dat het tijd was voor een rustpauze, en even tijd voor mezelf te hebben. Ik zal proberen ook een inhaal slag te maken op de weblog, want het is weer een poos stil geweest.

Ik heb besloten tot minimaal 1 November niets te doen. Maar niets is zeker.

Wat ik daarna ga doen????

De toekomst ligt open, en kan alle kanten uitgaan. Er zijn een paar gesprekken gaande, zodra het definitief is, komen de vervolg verhalen weer op de weblog.

WERKEN VANUIT EEN HOTEL KAMER

Pfffff, het is nu al de derde week. Ik zit in een hotel  in Nairobi.

De eerst week was het hele coördinatie team er. Omdat de meesten in Kenia of Oeganda wonen, werken ze vanuit thuis en ik mag vanuit mijn hotel kamer werken.

Ik houd contact via e-mail en skype en we houden de zaken draaiende in het veld.

Remote management noemen we dit. Ook dat is een ervaring, en eerlijk gezegd, dat gaat best wel.

Als het internet goed werkt kun je hele vergaderingen houden met mensen op diverse plekken op de wereld. De techniek staat voor niets tegenwoordig. 10 jaar geleden was dat in Tanzania, waar ik toen werkte, nog niet mogelijk.  En in 1998 in India was ik helemaal van de buitenwereld afgesloten.

Voor de lopende projecten gaat het eigenlijk prima. Sinds Mei hebben we teamleiders aangesteld in het veld. De mensen steunden veel op expats, of we deden teveel zelf.  Dat gebeurt al redelijk gauw in een organisatie ook in Nederland. In Juni heb ik met veel plezier onze teamleiders en kliniek manager een 5 daagse training gegeven. Mensen trainen en het beste uit ze naar boven laten komen, vind ik altijd één van de mooiste dingen die ik mag doen.

Het was vooral ook heel praktisch en ze moesten hard werken in de training; roosters maken, team besprekingen oefenen, gesprekken voeren, plannen maken, problemen oplossen.

Ja en nu moeten ze het ineens meer in praktijk brengen, dan dat we toen hadden gedacht.

Alles gaat door, en ik ben trots op ze.

Op afstand maken we plannen,  stellen we protocollen bij, schrijven rapportages en voorstellen.

Nieuwe projecten starten dat is lastig. We zouden een nieuw project starten per 1 augustus, dat hebben we inmiddels uitgesteld naar 1 September. Ik ben sollicitatie brieven aan het lezen vanuit mijn hotel kamer, en stuur een lijst terug met de mensen die uitgenodigd mogen worden voor een toets.

Maar het wordt hoog tijd dat ik weer naar het veld ga, ik stomp een beetje af en mijn werktempo gaat omlaag. Maar ik heb vooral mensen en de praktijk nodig om mezelf geprikkeld te houden.  Nee, een kantoorbaan is niets voor mij, zo voelt het nu.  

Ik moet echt weer het veld in te gaan. Maandag is het eindelijk zover, dan vlieg ik naar Juba. Ik heb net de aangepast veiligheidsregels zitten lezen, de avondklok is nu om 19.00 en voor sommige gebieden 18.00.

Dinsdag vlieg ik meteen door naar Pamat.

NIEUWS ZUID SOEDAN

Ik ben nu al ruim een week in een hotel in Nairobi. Vanuit hier werk ik op afstand en hou contact met het veld en mijn collega’s. Vorige week is het coördinatie team samen gekomen in Nairobi. Sinds vrijdag zijn mijn collega’s naar huis, omdat ze allemaal redelijk in de buurt wonen, en ben ik alleen in het hotel. We overleggen voornamelijk via skype.

Vanuit Nairobi google ik naar nieuws over Zuid Soedan. In het Nederlandse nieuws is bijna niets te vinden. Het meeste vind ik op Sudan Tribune en Al Jazeera.

De vice president werd afgezet in 2013 en werd toen rebellen leider. In Augustus 2016 werd het vredesakkoord getekend, de vraag was in hoeverre de president en rebellenleider erachter stonden, maar de druk van de internationale gemeenschap was groot. In April 2016 kwam de rebellenleider eindelijk naar Juba, en hervatte zijn rol als vice president. Vele van zijn soldaten waren hem vooruit gegaan.

Volgens het vredesakkoord, moesten de beide legers samen gaan, om gezamenlijk de veiligheid te waarborgen. In plaats daarvan gingen ze in Juli 2016 met elkaar vechten, en vluchten inwoners en humanitaire hulpverleners de stad uit.

Ook  de vice president is Juba ontvlucht en verbergt zich ergens.Hij werd gevraagd terug te komen, maar kwam niet. Inmiddels is er een vervanger voor zijn rol als vice president aangesteld, dit is volgens de gevluchte vice president illegaal. De vraag is wat dat voor consequenties heeft.

Er wordt gevochten op diverse plekken in het land.Ongeveer 60.000 mensen zijn gevlucht in de afgelopen 3 weken. Volgens de UNHCR worden vluchtelingen tegen gehouden door gewapende groeperingen. De gewapende groeperingen plunderen huizen, vermoorden burgers en  rekruteren verplicht kinderen . Er zijn verhalen van seksueel misbruik en verkrachtingen door het leger.

De VN was bereid om extra vredes troepen te sturen. De president weigert want er zijn al 12.000 soldaten van de VN, en Zuid Soedan kan prima zichzelf redden, zegt een van zijn woordvoerders.

Momenteel is het rustig in Juba, het leger van de rebellen is vertrokken. Ik hoor van anderen dat het stil is op straat. De Zuid Soedanese pond is niets meer waard, het eten schreeuwend duur en er was al honger in het land.

Daarnaast is er inmiddels een cholera uitbraak in Juba.

Ondertussen zit ik in een hotel in Nairobi. Het lijken twee verschillende werelden, de wereld van het nieuws uit Zuid Soedan en mijn hotel kamer in Nairobi. Dan hebben we ook nog de wereld op ander plekken zoals Syrië, waar ik af en toe ook nog het nieuws van volg en de wereld in Nederland. Soms lijkt het of mijn leven uit vele verschillende werelden bestaat die allemaal naast elkaar bestaan. In de ene wereld is bijna niet voor te stellen wat er in de andere wereld gebeurt.

Wanneer we terug gaan naar Zuid Soedan is nog geen definitief besluit over genomen. Sommige organisaties zijn alweer terug, anderen niet.

Dagelijks wordt de situatie gemonitord, maar het is erg lastig te monitoren. Men probeert een beeld te vormen wat er mogelijk wel of niet kan gebeuren, maar eigenlijk is het onvoorspelbaar. Het is een afweging maken tussen onze veiligheid en hulp verlenen. 

TERUG NAAR AFRIKA

Terwijl ik dit schrijf, zit ik nog veilig in Nederland in mijn kleine, knusse, houten hutje op de Veluwe. Mijn bagage is grotendeels ingepakt en mijn hutje mag ik nu gaan schoonmaken. Vanwege de veiligheidssituatie ben ik na mijn vakantie in Nederland nog een poosje hier gebleven. Vanaf hier heb ik gewerkt de afgelopen anderhalve week. Zolang er internet is kan er gewerkt worden.

Het is een groot contrast. Aan de ene kant de rust en stilte in mijn hutje op de Veluwe. Onder het genot van een kopje koffie geniet ik s'ochtends van de bloemetjes, de bijtjes en de vogeltjes in mijn tuin. Aan de andere kant Zuid Soedan, waar een gespannen sfeer heerst, waar het twee weken terug escaleerde en waar bijna 300 doden vielen. Het zijn twee totaal verschillende werelden. In Nederland zocht ik dagelijks het web af naar nieuws over Zuid Soedan. Het Nederlandse nieuws is summier, ik keek vooral op Al Jazeera en Sudan tribune.  Mijn collega's in Juba hebben angstige tijden doorgemaakt. Ze zaten binnen opgesloten, 4 dagen lang. Buiten de muren hoorden ze schoten en explosies, niet wetende wat er aan de hand was. Ook de evacuatie naar het vliegveld waren een angstige momenten. Ik stel me voor wat een spanning ineens van je afvalt, als je in het vliegtuig zit, en het opstijgt opweg naar een veilige bestemming. Al mijn collega's zijn thuis aangekomen in eigen land.

Er was een periode van rust en bijkomen. Ik had heel veel geluk, dat ik toevallig in Nederland was met vakantie.

Het werk ging ondertussen door. Onze lokale medewerkers draaien de kliniek en de voedingsprogramma's en we managen op afstand. De bevoorrading, is een uitdaging. Er zouden medicijnen komen uit Europa, de vraag is hoe we dit ter plekke krijgen. Maar ook bevoorrading van zaken als benzine, voedsel is de vraag hoe dit gaat.

Ik werk nu anderhalve week vanuit Nederland, maar het is lastig te concentreren. Echt productief ben ik niet, althans niet zoals ik gewend ben van mijzelf.

Het is nu twee weken na het uitbreken van het geweld. Het is rustig sinds Maandagavond 11 juli, maar de sfeer is gespannen. Een collega die bij een andere organisatie werkt, is inmiddels terug in Juba. De sfeer schijnt gespannen te zijn, en er is bijna niemand op straat te bekennen.

Ik stap vanavond op het vliegtuig, en vlieg terug naar Afrika. Ik ga werken vanuit Nairobi in Kenia, het buurland. Hier hebben we een tijdelijk kantoor, waar we als coördinatoren weer aan de slag gaan. Meerdere organisaties zijn uitgeweken naar Nairobi, dus er zijn ook mogelijkheden voor overleg.

Zodra we het veilig achten, gaan we terug naar Juba en bereiden we de terugkeer naar het veld voor.

Hoelang ik in Nairobi blijf is niet te voorspellen, maar ik hoop dat we snel weer terug kunnen naar Zuid Soedan. Het is spannend om terug te gaan en het is afwachten wat er komen gaat.

DE DORPEN IN

 

Momenteel ben ik nog in Nederland vanwege de veiligheidssituatie in Zuid Soedan. Ook al zijn we geëvacueerd, de programma's gaan door met ons lokale personeel, zolang er voorraden zijn. Via mail en skype houden we contact. 
Wekelijks gaan we de dorpen in, met een verpleegkundige, die de ondervoede kinderen en ondervoede zwangeren behandelt. Een paar weken geleden ging ik een dag mee voor supervisie.

’s Ochtends wordt eerst de auto ingeladen, een plastic tafel, plastic stoelen, een meetbord, een weegschaal, medicijnen, de therapeutische voeding, de map met patiënten kaarten. Dan gaan we op weg. De auto is redelijk wit en schoon als we vertrekken. De regen tijd is gestart en de weg naar het dorp toe is een uitdaging. We hobbelen met de jeep, over glibberige modderpaden. We draaien de raampjes dicht want het regent modder om ons heen, terwijl de chauffeur de jeep door de modder manoeuvreert. We zien een vrachtwagen onderweg, die vast zit in de modder, en waar mensen bezig zijn met het uitgraven van de wielen.

In het dorp komen we bij een modder hut zonder deur en een rieten dak, daar houden we onze wekelijkse programma. Er is nog niemand te bekennen. Wij zijn echter al snel gespot, want terwijl de spullen worden uitgeladen, komen de moeders met hun kinderen. We maken onderscheid tussen ernstige ondervoeding en matige ondervoeding. Kinderen die ernstig ondervoed zijn komen eenmaal per week. Kinderen die matig ondervoed zijn, komen eenmaal per twee weken. De verpleegkundige wordt ondersteund door vrijwilligers van de lokale gemeenschap.

In ieder dorp hebben we 4 vrijwilligers uit de lokale gemeenschap. De vrijwilligers hebben we getraind om te screenen op ondervoeding en algemene gezondheidsvoorlichting te geven. De vrijwilligers bezoeken de gezinnen huis aan huis in hun eigen gemeenschap. Daar screenen ze alle kinderen tot 5 jaar en alle zwangere vrouwen, of vrouwen die borstvoeding geven op ondervoeding. Als ze ondervoed zijn worden ze door verwezen naar het programma voor ondervoeding in het dorp. Het doel is bijtijds te behandelen voor ondervoeding voordat een kind ernstig ondervoed raakt en ernstig ziek wordt.

Op de dag dat we in het dorp komen, ondersteunen de vrijwilligers de verpleegkundige in zijn werkzaamheden, met wegen, meten en het uittellen van de zakjes therapeutische voeding.

Terwijl de moeders met hun kinderen op hun beurt wachten krijgen zij ook voorlichting van de vrijwilligers onder andere over gezonde voeding, schoon drinkwater, hygiëne tijdens het bereiden van eten, bescherming tegen malaria.

Ik gebruik de dag om zowel vrijwilligers als de verpleegkundige on the job te coachen. Met de vrijwilligers bespreek ik hoe voorlichting te geven, hoe de aandacht van het publiek te trekken en de interactie te bevorderen. Met de verpleegkundige bespreek ik ter plekke patiënten. Eén van de kinderen is ernstig ziek, heeft verhoging en komt niet aan in gewicht. We besluiten dit kind eind van de dag mee terug te nemen naar de kliniek waar het kind wordt opgenomen.

We hebben nu op drie locaties het programma lopen, één in onze kliniek en 2 in een dorp. In het ene dorp, maken we gebruik van de hut, in het andere dorp doen we het programma onder een boom.

 

VEILIG IN NEDERLAND

Ik heb vakantie in Nederland, vandaag zou ik terug vliegen naar Zuid Soedan, om morgen weer met het werk te beginnen. Maar ik blijf voorlopig in Nederland. Tot hoe lang weet ik niet.

Donderdag 7 juli was het eerste incident en vielen 5 doden. Daarna is er tot maandag gevochten en zijn er bijna 300 doden gevallen. Het is er niet veilig, de luchthaven is dicht. Er wordt over evacueren gesproken, maar mensen kunnen er niet weg. En eerlijk gezegd ben ik blij dat ik toevallig vakantie in Nederland had.

Dagelijks krijg ik een e-mail van de Nederlandse Ambassade in Juba, over de stand van zaken. De Nederlandse ambassade roept Nederlanders in Zuid-Sudan op om het land te verlaten. Ze krijgen het advies ''bij de eerstvolgende veilige gelegenheid'' te vertrekken en tot die tijd binnen te blijven.

Maar het vliegveld is gesloten dus de mensen zitten vast, en blijven binnen.

Mijn collega’s in Juba zijn verhuisd naar een veiligere plek, bij een andere organisatie. Het lijkt me beangstigend voor ze, om binnen te zitten, niet naar buiten te kunnen, en buiten geweerschoten en explosies te horen.

Wat er gaat gebeuren, dat weten we niet. De mogelijkheid tot evacueren wordt overwogen, maar zolang het vliegveld dicht is, kan niemand weg.

Ik hou nauwlettend het nieuws in de gaten. Er wordt gevreesd dat het land terug glijdt in een burger oorlog. Het zou vreselijk zijn. Er is al zoveel ellende in Zuid Soedan. Er is honger, mensen hebben er helemaal niets, en eigenlijk ook niets te verliezen. Opnieuw een burgeroorlog geeft alleen nog meer ellende.

Gisteren was er op het nieuws dat de president en de vicepresident een staakt het vuren hebben aangekondigd, en zij roepen hun manschappen, legers of commando’s, om te stoppen met vechten. Volgens AlJazeera, was het stil zodra het staakt het vuren werd afkondigt, behalve voor een paar vreugde schoten.

Het is nu afwachten hoe het verder gaat. Ik hoop dat de rust terug keert. De gewone man in Zuid Soedan verlangt alleen maar naar vrede, en wil zijn land helpen opbouwen. 

5 JAAR ONAFHANKELIJKHEID, MAAR GEEN FEEST

Vandaag bestaat Zuid Soedan 5 jaar, maar er is geen feestje. Feestelijkheden waren niet gepland, want er is geen geld voor feest. In plaats daarvan is het erg onrustig en zijn er schietpartijen. Iedereen word aangeraden binnen te blijven. Er is nog geen reden tot evacuatie, maar men moet hier wel rekening mee houden.

Ik ben in Nederland op vakantie, en zou volgende week terug vliegen, maar mogelijk moet ik mijn vlucht uitstellen.

Op 9 juli 2011 ontstond Zuid Soedan, een nieuw land, met nieuwe hoop en verwachtingen voor de toekomst. Een arm en kwetsbaar land wat startte met het land op te bouwen.

In juli 2013 zette de president de vicepresident af. In december 2013 ontstonden er gewapende conflicten tussen regeringsleger en rebellen leger van de afgezette vicepresident. Er werd gevochten, er vielen doden, er werden wreedheden gepleegd, mensen sloegen op de vlucht.

Op 26 augustus 2015 werd een vredes akkoord ondertekend tussen de president en zijn rivaal, de rebellenleider en afgezette vicepresident.

Ondanks het vredesakkoord werd her en der gevochten.

De afgezette vicepresident zou terug komen naar Juba, maar liet nog lang op zich wachten. In april 2016 is het zover, hij is weer in Juba en de rebellenleider is weer vicepresident.

Het land staat inmiddels aan een economische afgrond, geld is helemaal niets waard. Er is droogte, er is geen geld, er is geen eten, er is honger. Een derde van de bevolking lijdt onder de voedsel tekorten, en in het land dreigt hongersnood.

Het grootste deel van de bevolking wil alleen maar vrede en eten.

Op 7 juli 2016, twee dagen voor de onafhankelijkheid, zijn er incidenten in Juba. Het overheidsleger en de oppositie leger komen elkaar tegen en het loopt uit de hand, 5 doden en een paar gewonden. Een auto van de VN is beschoten. Op 8 juli zijn opnieuw vuur gevechten, terwijl de president en vicepresident volgens de media net de situatie van de dag ervoor aan het bespreken zijn. Vandaag krijg ik weer een bericht dat het onrustig en onveilig is en er nog (vuur) gevechten zijn.

Op het Nederlandse nieuws wordt Zuid Soedan niet genoemd.  

VLUCHTEN VOOR DE HONGER

Als je het woord vluchten hoort, denk je aan oorlog, geweld en angst. Maar mensen vluchten ook voor de honger. Helaas is er nog steeds honger in de wereld, en mensen vluchten voor de honger op zoek naar eten.

In de staat Northern Bahr el Gazal is het relatief rustig, daar wordt weinig gevochten, maar mensen hebben honger, er is geen eten. De afgelopen twee jaar is er weinig regen gevallen, met als resultaat weinig landbouw. De Zuid Soedanese pond is met meer als 80% gedevalueerd en eten kopen is onbetaalbaar. Mensen hebben geen geld en het geld wat ze hebben is niets waard. Er komt steeds minder voedsel vanuit de buurlanden, want ook dat kost geld. Het eten op de markt is schaars en onbetaalbaar.

Tussen de 25 en 30 % van de kinderen is acuut ondervoed. Stel je voor dat is 3 van de 10 kinderen. Deze kinderen zijn vatbaar, worden ziek, raken nog ernstiger ondervoed en het risico op overlijden is groot.

Gevolg is dat mensen vluchten voor de honger. De mensen verlaten hun rieten hutjes, verkopen hun schamele bezittingen om naar het Noorden te kunnen reizen. Ze hopen in Soedan eten te vinden. Veel mensen zijn gestrand in de zogenaamde “14 mile area” bij de rivier Kiir (op de kaart Bahr el Arab). Er wonen daar ongeveer 19,000 mensen. De “14 mile area” is een 23 kilometer brede zone niemandsland tussen Zuid Soedan en Soedan. Het is een gebied tussen de officiële grens op de landkaart en de Rivier Kiir. Het is een gebied waar men over discussieert, is het van Soedan, of Zuid Soedan. In het verleden werd er gevochten, maar momenteel lijkt het er rustig, ondanks dat er heel veel militairen in het gebied zitten.

De “14 mile area” is 65 km van onze kliniek vandaan. In de "14 mile area" is geen voedsel, geen winkeltje, geen gezondheidszorg, geen school. UN organisaties komen er niet, omdat de “14 mile zone” niet veilig is. Er is alleen een rivier, waar minder vis in zit dan men hoopte.

Een partner organisatie doet nu noodhulp in de “14 Mile area” en behandelt ondervoede kinderen en ondervoede zwangeren. Ons doel is dit van hen over te nemen.

Het is nodig dat ondervoede kinderen behandeld worden, maar eigenlijk vind ik het in triest dat we ieder jaar weer ondervoede kinderen moeten behandelen. Honger moet worden voorkomen. We leven in een wereld van overvloed, waar nog steeds mensen honger lijden. 

1500 SOLLICITATIES

Een humanitaire hulp organisatie in een land is ook werkgever en draagt bij aan de lokale economie in het groot of in het klein.

Bij de start van een nieuw project start ik met een presentatie over wie wij zijn als organisatie en hoe het sollicitatie proces gepland en georganiseerd is.

Tijdens de presentatie hangt mijn collega de vacatures op bij ons kantoor. Niet op het internet, niet in de krant, gewoon op een plank spijkeren, voor ons kantoor, een hut met rieten dak. Na de bijeenkomst is het spitsuur bij het kantoortje, iedereen wil de vacatures zien. Men belt broers, zussen, familie en anderen, we hebben geen internet nodig. 3 keer per week houden we een inloop spreekuur, voor alle vragen.

De vragen zijn divers.

“Welk nummer moet ik op de brief zetten?” Antwoord; “Kijk, het nummer staat hier bij de vacature”

“Mag ik voor 2 posities solliciteren?” “Ja, dat mag, maar graag 2 brieven in 1 envelop.”

“Wat is het verschil tussen een sollicitatiebrief en een CV.” En ik leg uit

“Mijn baan staat er niet bij.” ‘’Wat is dan nu je huidige baan?” “Ik ben 'watchman” “ Jawel, je baan staat er wel bij, kijk deze baan, de baan van 'gaurd' “

“Kan ik voor de baan van verpleegkundige solliciteren?” “Ben je verpleegkundige? ”  “uhh………..”  “Wat doe je nu?”  “Ik ben Community Health worker”. “Heb je een certificaat als verpleegkundige?” “Nee.” “Dan kan je niet solliciteren als verpleegkundige.” “Maar mijn baan, als community health worker staat er niet bij.” “Maar je kunt wel solliciteren als verpleeg assistent.” Ik neem de criteria voor verpleegassistent met hem door, en leg uit waar hij naar moet kijken in de advertentie.

Met veel geduld en plezier beantwoord ik alle vragen, leg uit wat ze in de brief moeten schrijven, welk nummer ze moeten noemen.

Op 2 strategische plaatsen in het dorp hingen ook de advertenties, maar een dag later zijn ze verdwenen. We besluiten de advertenties op een grote plank te plakken, naast de ingang van de kliniek, onder het wakend oog van bewakers.

De grote bruine A4 enveloppen stromen binnen. De prijs van een grote A 4 envelop was 4 Zuid Soedanese pond. Maar de markt voor enveloppen wordt bepaald door vraag en aanbod. De vraag is groot, het aanbod beperkt, en de prijs van de A4 envelop gaat naar 10 Zuid Soedanese ponden. Ik bedenk dat als de man 300 enveloppen verkoopt verdient hij 3000 zuid Soedanese ponden. Maar na de sluitingsdatum hebben we meer dan 1500 bruine A4 enveloppen ontvangen.

Iedere brief lezen we. De lay-out van vele brieven is hetzelfde en ik vermoed dat ook iemand geld heeft verdiend aan het schrijven van brieven. Op een gegeven moment lees ik twee precies dezelfde brieven na elkaar, voor schoonmaker. Zelfde werkgevers, op precies dezelfde data, zelfde leeftijd, alleen de naam van de sollicitant is anders. Niet iedereen schrijft zijn eigen brief. Waarschijnlijk heeft iemand een standaard brief voor ze uit de computer gedraaid, en alleen de naam veranderd.

Sommige hebben 2 of 3 sollicitaties in 1 envelop. Soms heel relevant, maar soms ook totaal niet.

Halverwege de week pak ik een stapel brieven op. Er valt zand tussen uit en de termieten rennen in paniek over mijn handen. De termieten zijn aan de enveloppen en brieven begonnen en eten letterlijk het papier op. Ongelofelijk hoe snel deze beestjes het papier kunnen eten. We laten grote schoonmaak houden.

De hele week lezen we brieven. Vrijdags na de sluitingsdatum hebben we ruim 1500 bruine A4 enveloppen geopend met één of meer brieven voor 100 vacatures.

BERICHT NA LANGE STILTE

Het is lange tijd stil geweest. Mensen om mij heen stuurden een mailtje met de vraag of het wel goed ging, want er kwamen geen berichten meer op de weblog.

Ja, hoor het gaat goed met me, ik leef nog en ben in goede gezondheid.

Momenteel heb ik vakantie, tijd om even stil te staan en afstand te nemen. Ook tijd om weer wat op de weblog te schrijven, maar nu denk ik: “Wat ga ik schrijven?”

Ik ben zo ontzettend druk geweest, ik heb zoveel mee gemaakt, en toch weet ik niet waar ik beginnen zal.

Het mooie van schrijven is, dat je stil staat bij alles wat je meemaakt, het tot je door laat dringen, en bewust bent van al de bijzondere dingen die je meemaakt.

Maar helaas, de afgelopen drie maanden zijn voorbij gevlogen. Ik heb van s’ochtends vroeg tot s’avonds laat gewerkt, van maandag tot zondag.

Nu heb ik vakantie, tijd om stil te staan bij alles wat ik heb meegemaakt en een moment van rust. Er is al een week vakantie voorbij en ik ben nog steeds niet aan de weblog toegekomen. Het is alsof ik een veelheid aan informatie in mijn hoofd heb, die ik zelf nog niet verwerkt en geordend heb. Dus waar begin ik?

Alle onderwerpen vliegen door mijn hoofd. De kliniek in Gogrial; de 1500 sollicitaties; hongersnood; mensen die vluchten voor de honger; ernstig zieke kindertjes; mijn leven in Juba, met de nodige vrijheidsbeperkingen; mijn leven in het veld, waar mijn passie ligt; de trainingen die ik gegeven heb, aan  teamleiders, verpleegkundigen, vrijwilligers in de dorpen; de Zuid Soedanese pond die niets waard is; de rebellen leider, die nu terug in Juba is en vicepresident is; de overvolle lucht haven in Juba, waar ik fijn gedrukt wordt tussen alle duwende mensen; het regen seizoen wat nu start en de voorbereidingen op het malaria seizoen; een ziekte uitbraak van een mysterieuze ziekte; de hond in Pamat, die 80 kilometer heeft gelopen om zijn weg naar huis te vinden; de nieuw gestarte programma’s in afgelegen dorpen om ondervoede kinderen te behandelen; de nieuwe project voorstellen die we hebben geschreven; bijzondere bezoekjes bij de overheid; overheidspersoneel wat al maanden geen salaris krijgt; bijzondere mensen die ik ontmoet of de roofvogel die tot drie keer toe mijn ontbijt pikt.

Het is zomaar een greep uit de veelheid aan onderwerpen waar ik over kan schrijven.

Ik ga er nog eens rustig voor zitten, en ik hoop de komende tijd weer wat van mijn belevenissen te delen op de weblog.

ROOFVOGEL PIKT MIJN ONTBIJT

Ik ben inmiddels anderhalve week in het veld in Gogrial.

Het eten is enigszins eentonig. Het bestaat vooral uit brood, rijst, pasta en bonen, zonder veel toevoegingen. Groente is minimaal en fruit zie ik helemaal niet. Als er een geit geslacht wordt, is er vlees, maar die beesten zijn niet vet, en het vlees moet je soms zoeken op de botten.

Vandaag is het zaterdag morgen. Ik ben vroeg op, want om 9.00 heb ik afgesproken weer aan het werk te gaan. Als ik sochtends in de keuken kom zijn er eieren, scrambled eggs. Het ziet er lekker uit, er zitten uien in en het ruikt lekker. Ik bedenk hoeveel ik op kan scheppen rekening houdend met het aantal mensen wat hiervan moet eten, en schep nog wat extra op.

Met op mijn bordje scrambled eggs en een stuk brood in de ene hand en een mok oploskoffie in de andere, loop ik terug naar mijn tukul. Tukul is het lokale woord voor hut. Ik geniet al bij voorbaat van de rustige start op zaterdagmorgen en het lonkende ontbijt.

Ineens vliegt er iets groots over mijn bord. Ik schrik en slaak een gil. Ik heb amper door wat er gebeurt. Een grote roofvogel scheerde over mijn bord, en de helft van mijn scrambled eggs is verdwenen. Het stuk brood heeft hij laten liggen. De eieren lonkte ook naar hem.

Terwijl ik voor mijn tukul geniet van de andere helft van mijn eieren, denk ik met bewondering terug aan de roofvogel. Met een geweldige precisie pikte hij mijn eieren eruit terwijl ik over het terrein wandelde, zonder mij of mijn brood aan te raken.

KORTE IMPRESSIES

Ik ben beredruk, met de op start van de kliniek in Gogrial, die we gaan overnemen, en heb eigenlijk helemaal geen tijd om te schrijven.

Maar er zijn heel veel dingen die de moeite waard zijn om te delen. Dus een paar korte impressies.

Juba luchthaven is 2 dagen dicht

De camara’s staan opgesteld. Riek Machar de oppositie leider oftewel de rebellen leider komt naar Juba. Gaat het dan eindelijk gebeuren dat het vredesakkoord, wat in Augustus 2015 is getekend, eindelijk in werking gaat. Het is afwachten. Hij zou maandag 10.00 aankomen. Toen ging het niet door, en werd het dinsdag. Toen ging het toch door en zou hij 16.00 aankomen. Om 16.00 was hij er niet, het werd 19.00. 19.00 werd het de volgende dag. Maar ook  Dinsdag kwam hij niet.

De geit van de commissaris

Er loopt een wit met grijze geit over het terrein van de kliniek. Het is haar thuis. Soms slaapt ze onder een bed op de afdeling, meestal zie ik haar grazen. Ze lijkt enigszins gehandicapt, want we loopt vreemd. Van de week joeg een van de collega’s haar van het terrein af, en sloot het hek achter haar. Ze bleef verontwaardigt bij het hek staan om te kijken of ze weer binnen kon komen. De volgende dag liep we weer te grazen. We mogen haar niet aanraken, of eventueel slachten wat geopperd is door collega’s, want het is de geit van de commissaris

Sollicitaties

Brieven, brieven en nog eens brieven. We hebben meer als 400 sollicitatie brieven binnen gekregen. De vacatures zijn afgelopen vrijdag opgehangen, en deze week vrijdag is de sluitingsdatum. Het weekend moet alles gelezen zijn en moet een plan gemaakt worden voor de toetsen volgende week.

Een granaat is afgegaan

Dagelijkse wordt het lokale nieuws gedeeld. Er blijkt een granaat te zijn afgegaan. Een man had ruzie met zijn vrouw. De man is soldaat en heeft blijkbaar granaten in huis, en die is op de een of andere manier afgegaan. Dit is een voorbeeld waarom in Gogrial state alle alcohol verboden is. Alcohol is nergens te koop hier. Sinds dit verbod zijn er veel minder dronken mensen en gebeuren er veel minder ongelukken met geweren en granaten.

De zingende health promoter

Een oudere man in de kliniek is ‘Health Promoter’.  Hij zingt terwijl hij voorlichting geeft en laat lokaal getekende plaatsjes zien.  Alle liedjes verzint hijzelf en weet de aandacht van zijn publiek te trekken