vrijdag 17 oktober 2014

EEN TIJDELIJKE STAD IN DE WOESTIJN


Ik zit ’s ochtend om 9.00 in de auto en ben op weg naar het Zaatari vluchtelingen kamp. Het is 74 kilometer naar het kamp. Als we de stad Amman uit zijn, rijden we door een zandkleurig landschap. De aarde is kaal, droog en zandkleurig. Hier en daar zijn bomen er groene polletjes, deze zien er dor en stoffig uit. Bijna alles is zandkleurig wat ik zie, in diverse tinten. De huizen zijn zandkleurig, omheiningen van het zanderige landschap zijn zandkleurig, de kudde schapen, de paar dromedarissen. De lucht is blauw en in het zandkleurige landschap rijden we over grijze wegen. De heldere kleuren van een fruit en groente stalletje vallen op.

Ik heb mijn MDM (Medicins du Monde) T-shirt aan en mijn MDM pas hangt om mijn nek. Een toegangsbewijs tot het kamp, een kopie van mijn paspoort en een ‘mission order’ van MDM zitten in mijn tas.

Na ruim een uur naderen we het kamp. In de verte zie ik een redelijk gestructureerde plaats met witte gebouwtjes en tenten. Drie jaar geleden was hier niets, behalve woestijn. Nu is er een groot vluchtelingen kamp.
Het is druk bij de ingang van het kamp, en er staat zelfs een stoplicht om het verkeer te regelen. Er lopen allerlei mensen, mannen die met elkaar praten, jongeren die in een kruiwagen hangen, gesluierde vrouwen. Het lijkt hier drukker dan in de stad Amman, waarschijnlijk omdat de mensen dichter op elkaar wonen.

Bij de ingang staat een militair voertuig, een pantserwagen met een aantal militairen.
We gaan een hek door, waar alle auto’s en mensen gecontroleerd worden die er in gaan. Even later gaan we een tweede hek door, waar we nogmaals gecontroleerd worden.
We gaan naar het basiskamp, waar we een derde hek door gaan. Hier staan witte barakken, keurig opgesteld in rijen. Ik weet eigenlijk niet wat het juiste woord is voor deze gebouwen; barakken, bouwketen, containers? In het Engels hebben we het over caravans, maar dat roept een ander beeld bij mij op en ik zie geen ramen in de gebouwen, alleen deuren. Ik hou het voorlopig op barakken. Op iedere barak staat een logo van de organisatie die er gevestigd is. Op de barak waar ik moet zijn is in het rood MOH geschilderd (Ministry of Health). Ik heb hier een vergadering, met vertegenwoordigers van MOH en allerlei organisaties, die gezondheidszorg bieden in het kamp, internationale en lokale organisaties. De UNHCR (United Nations High Commisionar for Refugees), SC (Save the children) Saudi Clinic, Moroccan military field hospital, JHAS (Jordan Health Aid Society). UNFPA (united Nations Population Fund), IMC (International Medical Corps) en nog veel meer. Ik herken de mensen aan hun kleding, want iedereen draagt kleding met het logo van de organisatie waar ze voor werken.
Gezamenlijk worden hier de knelpunten besproken, en afspraken gemaakt. Het doel is alles goed te coördineren, alle zorg te bieden voor moeder en kind, ouderen, mensen met een chronische ziekte, gehandicapten, geestelijke gezondheidszorg en overlap en hiaten in de zorg te voorkomen.

Na de vergadering en wat informeel gebabbel, staat de auto met chauffeur voor me klaar en gaan we naar één van de klinieken van MDM.
We rijden door een drukke straat, de grootste winkelstraat van het Zaatari vluchtelingen kamp. Er heerst hier één en al bedrijvigheid. Overal zijn winkeltjes in de witte barrakken. De supermarkt, de kapper, de winkel met mobiele telefoontjes, de groenteboer, winkels met nieuwe en tweedehands kleding, en zelfs een winkel met trouwjurken, die verhuurd worden. Het is de “Champs Élysées” van het kamp. Het kamp is tijdelijk totdat de mensen weer terug kunnen naar hun vaderland, maar na bijna 3 jaar schijnt het inmiddels de 4e grote stad van Jordanië te zijn, wat betreft het aantal inwoners. Aan de “Champs Élysées” bevindt zich één van de klinieken, in tijdelijke witte barakken, van “Medicins du Monde”.

Het is indrukwekkend dit vluchtelingen kamp. Zoveel mensen in tijdelijke tenten en barakken, dicht op elkaar in deze omheinde stad in de woestijn. Het leven in deze tijdelijke stad lijkt als het leven in iedere grote stad. Mensen doen boodschappen, kinderen gaan naar school en spelen op straat, mensen trouwen, of worden ziek. Soms wordt er gefeest en soms zijn er demonstraties of onrusten.  Iedere vrouw, iedere man, ieder kind, ieder gezin in deze stad heeft zijn eigen verhaal, zoals in elke stad. Het gemeenschappelijke element in hun verhaal is dat zij zijn gevlucht voor de oorlog in Syrië.

Om een indruk te krijgen van het kamp heb ik hieronder twee linken geplaatst van filmpjes op de BBC.

http://www.bbc.com/news/world-middle-east-23631415

http://www.bbc.com/news/world-middle-east-26574408