KOEIEN ECONOMIE

Er is "oorlogseconomie", "geldeconomie", "koeien economie", en wie weet wat nog meer. Ik denk dat de koeien economie me het meest aanspreekt.

Ik heb ooit een module gedaan tijdens mijn studie Public Health "Economie en Gezondheidszorg". Dus ik zou het moeten snappen. Soms is economie heel simpel, maar helaaas....., soms snap ik er niets van.

Mijn simpele idee over economie: Je geeft dat bedrag aan iets uit, wat je het waard vindt. Kortom het eenvoudige onderhandelen zoals dat in Afrika gebeurt. Als je iets heel graag wilt hebben en het is schaars, dan betaal je veel. Is er van iets heel veel, en iedereen verkoopt het dan is het meestal goedkoop. Heel logisch.

Maar dan......Als ik iets over AEX indexen of zo hoor op TV, denk ik "Het zal wel".

De oorlogseconomie. In mijn simpele woorden: iemand verdient aan oorlog. Terwijl de gewone man alles verliest, verdienen anderen eraan, hetzij geld of macht en worden rijker. De vraag is wordt een leider gedreven door idealen of geld of macht. Dan hebben we het nog niet over de mensen die verdienen aan de wapenhandel. Oorlog is handel.

Geld economie. Ik zit nu in Zuid Soedan, en de economie is begrijp ik een ramp. Benzine is soms niet te krijgen. Wij hebben benzine nodig voor onze generatoren. Als we geen benzine hebben, hebben we geen electriciteit. Als er geen benzine is gaat de prijs belachelijk veel omhoog. De benzine moet naar het veld vervoerd worden over de weg, het risico is dat de vrachtwagen overvallen wordt, want als mensen niets hebben, en iets kunnen krijgen wat duur verkocht kan worden, dan heb je wat. Dus wordt het een soort bewaakte transport.

En dan de wisselkoers. Mensen willen hun salaris in dollars, en niet in de Zuid Soedanese pond. De gewone Zuid Soedanese man kan twee rekeningen openen op de bank. Een rekening in dollars en een rekening in Zuid Soedanese pond. Het salaris komt in dollars op de bank, ja en wat doe je dan? Je haalt eind van de maand je hele salaris van de bank in dollars. Je wisselt dat niet in bij de bank, want daar krijg je voor 1 dollar 3,6 Zuid Soedanese ponden. Nee, je neemt je hele salaris mee naar buiten. Om de hoek bij de bank is de zwarte markt, en krijg je 18 Zuid Soedanese ponden voor 1 dollar. Met al je Zuid Soedanese ponden ga je dan weer naar binnen bij de bank en zet je het op de rekening voor Zuid Soedanese ponden. Een mens heeft ineens veel geld verdiend, maar dat is dus niet goed voor de bank. Dus ook niet voor de economie  maar iedereen doet dat. Voor de eigen economie is het blijkbaar wel okay. Dus wat zegt de overheid ineens op een dag. Vanaf vandaag is de officiële wisselkoers 18 Zuid Soedanese ponden. Ik wist niet dat dit zo kan werken. Iedereen is van slag, want ook dat is slecht voor de economie, of goed, dat weet ik niet. Maar men maakt zich zorgen. Alle prijzen gaan ineens omhoog, de benzine prijs, het openbaar vervoer, de kleding, en noem maar op. En dat terwijl iedereen voor de kerst inkopen wilde doen. Ook een kilo suiker is ineens 3 keer zo duur. Iemand die zijn salaris in Zuid Soedanese ponden krijgt, die kan ineens veel minder kopen voor zijn geld. En dit zijn natuurlijk de mensen, die het zich niet kunnen veroorloven om een bankrekening te hebben, of amper weten wat een bankrekening is. De armen worden ineens een stuk armer. Als de gewone man minder dan 1 dollar per dag aan inkomen had, is dat nu van de ene op de andere dag ineens minder dan 35 cent per dag.

Er zijn ook mensen die hun geld in dollars op de bank krijgen, het geld er eind van de maand afhalen en het niet terug zetten op de bank. Want met de bank weet je het maar nooit......! Banken kunnen zomaar ineens geen geld hebben terwijl je wel geld op de bank hebt. Ra, ra hoe kan dat? 

Dus wat is dan slim....? Al het geld van de bank halen en er koeien voor kopen. Een koe is in dit geval gewoon geld, of een stuk goud, een investering. Een koe is waardevast. Een man met veel koeien is een rijke man. Als je dan kosten moet maken, bijvoorbeeld schoolgeld voor je kind, dan verkoop je een koe. Schoolgeld voor 1 kind kost bijvoorbeeld 2 koeien. Als het schoolgeld omhoog gaat vanwege de wisselkoers, inflatie of andere dingen die ik niet snap, gaat ook de prijs voor een koe omhoog, dus je krijgt dan meer geld voor een koe. Kortom het schoolgeld kost nog steeds 2 koeien. Misschien moeten we gewoon weer terug naar de ruilhandel, zonder geld. Want van geld snap ik soms niet veel. De koeien economie begrijp ik beter. Een koe is goud waard.

VLIEGAVONTUREN

Ik vlieg heel wat af tegenwoordig, en kom op allerlei luchthavens. Na een weekje vakantie in Nederland vertrek ik op een zondag vanaf Schiphol. Alles is duidelijk aangegeven in het Nederlands en Engels. Wij hebben het in Nederland gewoon goed geregeld hebben, heel erg goed!

Het inchecken in Nederland is anders dan vroeger. (ja, ik wordt oud). Tegenwoordig komt er geen mens meer aan te pas. Ik leg m'n paspoort in de scanner van een apparaat, en al m'n vluchten komen naar voren. Amsterdam -Parijs, Parijs-Addis Abeba, Addis Abeba -Juba. Het apparaat geeft aan me alleen te kunnen inchecken van Amsterdam naar Parijs. De volgende vlucht moet ik in Parijs regelen. Het apparaat spuugt mijn instapkaart uit. Met de instapkaart check ik mijn bagage in. Ik zet mijn tas in een soort cabine en scan mijn instapkaart. De cabine weegt mijn bagage, neemt de maten en het is akkoord. Mijn bagagelabel wordt uitgeworpen. Mijn bagage label zegt, dat mijn bagage van Amsterdam naar Parijs, Parijs - Addis Abeba en Addis Abeba naar Juba gaat. Fijn denk ik, anders moet ik tussen door ook nog achter mijn bagage aan. Ook al komt er geen mens aan te pas, er staan mensen te kijken of het allemaal goed gaat en zijn bereid tot uitleg. Maar de uitleg is niet nodig, want alles spreekt voor zich. Vroeger kon je wel een uur in de rij staan, nu heb ik in no time ingecheckt. Op weg naar de gate gaat ook alles vanzelf, gewoon de bordjes volgen.

En even later kom ik aan in Parijs op terminal 2F, ik moet naar 2A.

Ik kom een apparaat tegen onderweg, waar ik een instapkaart zou moeten kunnen krijgen. Precies dezelfde automaat als op Schiphol. Ik leg mijn paspoort er weer in, type de eerste 3 letters van de luchthaven. Mijn paspoort is okay, maar de passagier wordt niet herkend. Oh..oh..... Ik doe vast iets fout. Het apparaat vraagt mijn boekingsnummer. Ik zoek in mijn Franse e-mail, naar het nummer, maar kan het zo gauw niet vinden. Dus ik start de procedure maar opnieuw, hetzelfde verhaal. Ik kijk rond, is er misschien ergens hulp..... Geen mens te bekennen. Dus ik volg de borden naar terminal 2A. Ik kom bij de douane. De man kijkt heel lang naar mijn paspoort, en naar alle visa's. Het bevat stempels en visa's van Nieuw Zeeland, Tanzania, India, Jordanië, en vervolgens Zuid Soedan waar geen normaal mens heen gaat. Hij vraagt vervolgens mijn instapkaart......, die ik dus niet heb. Ik laat de Franse uitdraai van mijn vlucht gegevens zien. Ik vraag hem vervolgens waar ik de instapkaart kan krijgen. Hij kijkt me verbaasd aan, en zegt zoiets als: "Weet ik veel?.... Ik ben van de politie". Maar hij laat me door. Ik volg braaf de borden, beland in een bus, en kom aan op terminal 2 A. De luchthaven in Parijs is een doolhof. Op terminal 2A kom ik langs een balie. Ik denk: "ha fijn, hier krijg ik vast mijn instapkaart". Een meneer zegt dat ik naar Gate A39 moet. Ik vraag: "Krijg ik daar mijn instapkaart". JA is het antwoord. Maar de fransmannen die ik tegen kom deze dag, zijn wat kortaf, en het lijkt net of ik domme vragen stel of het is de taalbarrière? Ik kom terecht in de belastingvrije zone, zonder instapkaart. Het is de eerste keer dat ik ronddwaal op een luchthaven, al door de douane heen ben, zonder instapkaart. Gate A39 lijkt in een uithoek te liggen en er is geen mens te bekennen maar ik ben nog vroeg. Ik vertrouw het niet. Ik zit relaxed te wachten, althans, uiterlijk, maar ik ben er echter niet gerust op. Dus ik wandel weer terug naar de balie, waar ik eerder langs kwam. Ik vraag nogmaals hoe het zit met mijn instapkaart. Er wordt me nogmaals gezegd, bij gate A39. Ik denk bij mezelf, "Cobi vertrouw er maar op".

Bij gate A39 staat inmiddels een jonge fransman achter de balie, die geïrriteerd opkijkt als ik om een instapkaart vraag. Hij is nu nog even bezig hij roept zo om. En ja hoor 15 minuten later heb ik dan toch mijn instapkaart. Mijn bagage, die op de luchthaven ergens staat wordt ook officieel ingecheckt, waarbij ik aangeef met welke vlucht ik uit Amsterdam kwam.

Ik vlieg met Ethiopian airlines. Ik heb vandaag pech, ik heb in alle vliegtuigen een plek tussen twee mensen. De stoeltjes, daar past een mens net in en de beenruimte is beperkt. Sommige mensen zijn groter dan de stoeltjes en hebben ruimte nodig, maar ook mensen die wel in de stoeltjes passen, hebben soms veel ruimte nodig. Ik ben al blij dat niemand met z'n hoofd op mijn schouder ligt. Zelf schrik ik iedere keer wakker als mijn hoofd van mijn lijf lijkt te rollen. Ik wil ook niet met m'n hoofd op de schouder van een onbekende belanden.

Maandagochtend kom ik aan op terminal 2 in Addis Abeba Ik moet naar terminal 1. Terminal 2 is de luxe variant, daar heb ik vorige keer mogen wachten voor mijn vlucht naar Parijs. Terminal 1 lijkt de terminal voor de mindere landen. Maar m'n instapkaart heb ik al, en iedereen wijst me vriendelijk de weg. In de wachtruimte van terminal 1 staat niets aangegeven, dus het is wachten totdat ik iemand Juba hoor roepen. Er loopt een Ethiopische mevrouw rond die mensen vraagt waar ze heen gaan. Ik mag bij gate 10 wachten. Ik loop langs de wachtruimte van Gate 9, waar het erg druk is. Bij gate 10 zitten maar een paar mensen. Rond de officiële instaptijd gebeurt er niets. Even later komt iemand vragen of we naar Juba gaan? Ja, is het antwoord. We zitten bij de verkeerde gate, we moeten naar Gate 9, waar iedereen al is ingestapt.

Ik zit nu in een klein vliegtuigje..... Twee uur vliegen, dat is te overzien.

Ja en dan tenslotte de luchthaven op Juba. De kleinste internationale luchthaven dat ik ken. Er staan vooral vliegtuigen en helikopters van de UN, artsen zonder grenzen en het internationale rode kruis. Alle passagiers moeten via een tent van de WHO, waar iemand bij iedere passagier de temperatuur meet, door een ingenieus apparaat op onze voorhoofd te richten. 

Ik kom in een kleine ruimte terecht, vol en vol mensen probeer ergens een immigratiepapiertje te pakken en in te vullen en ga vervolgens geduldig in de rij staan. Voor een smoezelig loketje laat ik mijn paspoort zien en m'n ingevulde immigratiepapiertje. Dan mag ik me door de mensenmassa heen wringen op zoek naar mijn bagage. Maar niets te vinden. Ik wacht geduldig, er wordt waarschijnlijk nog bagage uitgeladen. Maar als alle bagage er is, kan ik nergens mijn bagage bekennen. Ik ga me ergens melden, word van de een naar de ander gestuurd, totdat iemand mijn naam noteert in een groot schrift. Ik mag vanavond terug komen om vijf uur, dan komt er een tweede vlucht uit Ethiopië. s'Middags vijf uur ben ik weer op de luchthaven. Met mijn ogen speur ik alle bagage af, maar niets. Ik ga me weer melden, morgen mag ik terug komen om half twaalf, als de volgende vlucht aankomt. Iemand anders gaat voor me, want ik heb een afspraak, maar komt met niets terug. s'Middags vijf uur sta ik er weer. Nu gaat er een meneer mijn zoek geraakte bagage in de computer invoeren, een zoekopdracht. Ik word gebeld als het er is. Niemand belt. Iedere dag gaat iemand naar de luchthaven.

Donderdag heb ik eindelijk mijn bagage. De kaas en de chocolade letters van Sint hebben het overleefd. Maar ik ben vooral blij met mijn muziek, toiletspullen, de foto's die ik aan de muur wil hangen en andere persoonlijke spulletjes.